Mùa mưa lũ đã đến với nhiều tỉnh thành trên cả nước, mang theo những đợt mưa lớn kéo dài và làm dấy lên mối lo ngại về các nguy cơ dịch bệnh. Đặc biệt, khi các cơn mưa và lũ lụt diễn ra, môi trường sống của hàng triệu người dân bị xáo trộn nghiêm trọng, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của các vi sinh vật gây bệnh. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ về sức khỏe cộng đồng. Bài viết dưới đây sẽ phân tích những dịch bệnh phổ biến trong mùa mưa lũ, đồng thời cung cấp các biện pháp phòng ngừa và xử lý để bảo vệ sức khỏe.
Các bệnh thường gặp trong mùa mưa lũ
Tiêu chảy
Tiêu chảy thường gia tăng sau mưa lũ do nguồn nước và thực phẩm bị ô nhiễm. Các bệnh tiêu chảy như tả, lỵ, thương hàn có thể lây lan nhanh chóng. Biện pháp phòng ngừa bao gồm xử lý nước uống, vệ sinh môi trường và thực hiện nguyên tắc "ăn chín, uống chín".
Bệnh đường hô hấp
Mưa kéo dài và thời tiết ẩm ướt có thể làm gia tăng các bệnh đường hô hấp, đặc biệt là đối với người cao tuổi, trẻ em và những người mắc bệnh mãn tính về hô hấp. Các bệnh thường gặp bao gồm viêm họng, cảm lạnh, cảm cúm, viêm tiểu phế quản và viêm phổi. Nếu không được điều trị kịp thời và có chế độ chăm sóc hợp lý, các bệnh này có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng.
Triệu chứng phổ biến của bệnh đường hô hấp sau mưa bão bao gồm đau họng, sốt, khàn tiếng, ho và khó thở. Cần chú ý theo dõi các triệu chứng này để kịp thời điều trị và tránh biến chứng nghiêm trọng.
Sốt xuất huyết
Môi trường ẩm ướt và nước tù đọng là điều kiện lý tưởng cho muỗi phát triển, dẫn đến sự gia tăng các bệnh truyền nhiễm như sốt xuất huyết. Bệnh sốt xuất huyết có thể bùng phát trên diện rộng và dễ dàng lây lan trong cộng đồng. Để phòng ngừa, cần loại bỏ nơi sinh sản của muỗi, giữ vệ sinh nhà cửa sạch sẽ và thực hiện các biện pháp bảo vệ như sử dụng màn chống muỗi và phun hóa chất diệt muỗi.
Đau mắt đỏ
Đau mắt đỏ là bệnh phổ biến trong mùa mưa lũ do điều kiện vệ sinh kém và nguồn nước bị ô nhiễm. Để phòng ngừa, cần tránh sử dụng nước bẩn để rửa mặt và tắm, rửa tay thường xuyên và không dùng chung khăn mặt với người bị bệnh.
Các bệnh viêm da
Mùa mưa lũ cũng làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh về da như viêm kẽ, ghẻ, viêm nang lông, nước ăn chân và chốc lở. Những bệnh này thường phát sinh do điều kiện vệ sinh kém và nước ô nhiễm. Để phòng ngừa, cần tránh tắm gội và giặt quần áo bằng nước bẩn, hạn chế tiếp xúc với nước ngập và giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ.
Biện pháp xử lý nước sinh hoạt
Để bảo đảm nước sinh hoạt an toàn, cần thực hiện các bước sau:
Làm trong nước: Sử dụng phèn chua hoặc vải sạch để loại bỏ cặn bẩn trong nước. Nếu nước quá đục, cần lọc qua nhiều lớp vải trước khi làm trong.
Khử trùng nước: Sử dụng hóa chất như Cloramin B hoặc đun sôi nước để khử trùng. Cloramin B được sử dụng phổ biến trong hộ gia đình, trong khi các hóa chất bột thường dùng cho lượng nước lớn.
Đun sôi nước: Nước chỉ nên được uống sau khi đã được đun sôi kỹ. Điều này giúp tiêu diệt các vi khuẩn có thể gây bệnh.
Sử dụng thiết bị lọc nước: Nếu có, sử dụng thiết bị lọc nước đã được kiểm định để đảm bảo hiệu quả. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng nước đầu vào phải được làm trong trước khi lọc.
Biện pháp phòng ngừa dịch bệnh sau mùa lũ do Bộ Y tế khuyến cáo. Để phòng ngừa dịch bệnh trong mùa mưa bão, các biện pháp sau cần được thực hiện:
Vệ sinh cá nhân: Rửa tay thường xuyên, đặc biệt là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Lau khô các kẽ ngón chân sau khi tiếp xúc với nước lũ.
Diệt muỗi và lăng quăng: Loại bỏ các dụng cụ chứa nước tù đọng, đậy kín các bể, thùng chứa nước, thả cá vào dụng cụ chứa nước lớn, loại bỏ các phế thải như chai, lọ, lốp ô tô,… hoặc các hốc nước tự nhiên để không cho muỗi đẻ trứng.
Vệ sinh môi trường: Thau rửa bể nước, giếng nước và các dụng cụ chứa nước, xử lý chất thải và xác động vật theo hướng dẫn của cơ quan y tế. Xử lý tốt nguồn phân, chất thải, rác thải và xác động vật chết.
Sử dụng thực phẩm an toàn: Đảm bảo thực phẩm được chế biến an toàn, ăn thức ăn nấu chín và nước đun sôi.
Tiêm vắc xin: Uống hoặc tiêm vắc xin phòng bệnh khi có chỉ định đối với các bệnh đã có vắc xin.
Mùa mưa lũ không chỉ mang đến những cơn mưa dai dẳng và nước lũ dâng cao, mà còn đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe cộng đồng. Những cơn mưa lớn không chỉ làm xáo trộn cuộc sống hàng ngày mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của các vi sinh vật gây bệnh và ô nhiễm môi trường. Đặc biệt, khi nước lũ tràn vào các khu vực sinh sống, sự hiện diện của vi khuẩn, virus và các tác nhân gây bệnh gia tăng, dẫn đến các nguy cơ dịch bệnh nghiêm trọng.
Việc chủ động phòng ngừa dịch bệnh thông qua các biện pháp xử lý nước sinh hoạt, giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường và áp dụng các biện pháp bảo vệ sức khỏe là vô cùng quan trọng. Chỉ khi mọi người cùng nhau hành động và tuân thủ các hướng dẫn phòng chống dịch bệnh, chúng ta mới có thể giảm thiểu những ảnh hưởng tiêu cực của mưa lũ và bảo vệ sức khỏe cho bản thân và cộng đồng.
Theo Cục Y tế Dự phòng